Het jaar 1966 vormt een duidelijke scheidslijn in de carrière van The Beatles. Het is in 1966 dat John, Paul, George en Ringo besluiten om definitief te stoppen met de slopende tournees om zich volledig te richten op hun muziek. The Beatles veranderen van een podium act in een studioband. En hun muziek verandert met ze mee.
Een goed voorbeeld daarvan is Eleanor Rigby, dat zowel als single als op het album Revolver wordt uitgebracht. Want wie denkt dat The Beatles alleen goed zijn voor zoetsappige liefdesliedjes, moet na het horen van Eleanor Rigby (en het merendeel van het album Revolver) toch toegeven het mis te hebben. Niet dat The Beatles niet eerder al zongen over onderwerpen die minder met de liefde te maken hebben, maar nu is het wel heel erg duidelijk dat er wordt gekozen voor een andere weg.
Een liedje over eenzaamheid en de dood
Eleanor Rigby is een tragisch verhaal in drie coupletten. Het is het verhaal van al die vergeten mensen die er zijn, met in de titelrol een eenzame, arme vrouw die na een bruiloft rijst opraapt om een maaltijd van te maken. Ook de pastoor van de kerk, Father McKenzie, is een eenzame man, die ’s avonds in zijn eentje zijn sokken stopt en aan een preek schrijft waar toch niemand naar komt luisteren. Twee eenzame mensen, die helaas pas door het lot worden samengebracht als het al te laat is: Eleanor Rigby overlijdt en wordt door Father McKenzie met enkel haar naam begraven. Beiden zijn nog steeds alleen.
Niet alleen het onderwerp van het nummer is iets wat Eleanor Rigby onderscheidt van alle vorige Beatlesnummers. Ook in muzikaal opzicht is dit duidelijk iets nieuws – geen van The Beatles speelt een instrument op het nummer. In plaats daarvan zorgen twee strijkkwartetten voor de melodie, waardoor het lied nog meer impact maakt. Paul, de schrijver van het nummer, is de leadzanger en John en George zingen het bekende ‘Aah, look at all the lonely people’ mee – wat overigens een tekstuele bijdrage van George Harrison is.
Het graf van Eleanor Rigby
Het is niet lastig om te zien waarom Eleanor Rigby zo’n geliefd Beatlesnummer is. De tekst, de muziek, de imponerende harmonie waarmee het nummer start… Maar toch is er misschien nog één ding waardoor Eleanor Rigby nóg meer tot de verbeelding spreekt. En dat is namelijk dat op de begraafplaats van St. Peter’s Church* in Liverpool het graf van ene Eleanor Rigby te vinden is.
Als dit bekend wordt, wordt al snel aangenomen dat het nummer gebaseerd is op deze Eleanor. Paul McCartney zegt echter dat dit puur toeval is: hij had geen idee dat er ooit een echte Eleanor Rigby leefde, laat staan dat zij begraven lag op een plek waar hij vroeger vaak kwam. Hij verklaart dat de voornaam Eleanor ontleend is aan Eleanor Bron, de actrice die meespeelde in de Beatlesfilm Help!, en dat hij voor de achternaam Rigby geïnspireerd werd door een etalageruit in Bristol. Maar wellicht dat zijn onderbewustzijn hem toch deze naam heeft ingefluisterd, een naam die hij vroeger misschien wel op een grafsteen heeft zien staan…
* Op 6 juli 1957 vond tijdens een tuinfeest van St. Peter’s Church de historische ontmoeting tussen John Lennon en Paul McCartney plaats.
Dit is 1 van de artikelen die ik schreef voor het magazine The Beatles – verhalen achter de hits. In dit 40 pagina’s tellende magazine duik ik dieper in de geschiedenis van een aantal iconische Beatlesnummers. Bij ieder nummer schreef ik ook een inhoudelijk artikel over iets wat met het liedje te maken heeft en ik selecteerde het beeldmateriaal. Het magazine is helaas niet meer verkrijgbaar.
